SETER IRLANDZKI
Krótki przegląd
Seter irlandzki to prawdziwa ikona elegancji w świecie psów. Zjawiskowa kasztanowoczerwona sierść, smukła sylwetka i pełne energii usposobienie czynią go jednym z najbardziej rozpoznawalnych psów myśliwskich. To nie tylko wyjątkowy towarzysz na spacerach, ale także wierny członek rodziny, który uwielbia zabawę i bliskość swoich opiekunów. Inteligentny, wrażliwy i zawsze chętny do nauki – seter irlandzki zachwyca zarówno swoim wyglądem, jak i charakterem. Idealny dla osób aktywnych, które cenią sobie psa pełnego życia i radości.
Spis treści
Kraj pochodzenia
Pies wywodzi się z Irlandii.
CHARAKTERYSTYKA RASY
Waga
Pies 27 – 32 kg, suka 24 – 29 kg.
Wzrost
Pies 58 – 67 cm, suka 55 – 62 cm.
Rodzaj sierści
Długa, jedwabista i gładka, z charakterystycznymi piórami na uszach, brzuchu, klatce piersiowej, nogach i ogonie.
Długość życia
12 – 15 lat.
Zdrowie
Rasa skłonna m.in. do alergii, problemów skórnych, chorób uszu, a także rozszerzenia i skrętu żołądka.
Charakter
Żywy, inteligentny, energiczny, przywiązany i lojalny.
Potrzeba ruchu
Bardzo duża potrzeba ruchu.
Klasyfikacja FCI
Grupa 7 (wyżły), sekcja 2 (wyżły brytyjskie).
Cena
3000 – 7000 zł.
Historia i pochodzenie
Seter irlandzki to rasa wywodząca się z Irlandii, stworzona jako wszechstronny pies myśliwski. Jego korzenie sięgają krzyżówki setera irlandzkiego czerwono-białego z innym psem o jednolitym, czerwonym umaszczeniu, którego dokładne pochodzenie pozostaje nieznane. Już w XVIII wieku seter irlandzki został uznany za odrębną rasę o charakterystycznym wyglądzie i umiejętnościach.
W 1882 roku powołano do życia Klub Setera Irlandzkiego, który odegrał kluczową rolę w popularyzacji i rozwijaniu tej rasy. Cztery lata później, w 1886 roku, opublikowano pierwszy oficjalny standard rasy, który określał cechy wyglądu i zdolności użytkowe seterów. Klub organizował również field trialsy i wystawy, aby udoskonalić i utrwalić ten standard. W 1998 roku Klub Setera Irlandzkiego zaprezentował „Styl Pracy Rasy”, który stał się uzupełnieniem standardu, opisując zdolności użytkowe tych psów w pracy myśliwskiej.
Wygląd i budowa
Seter irlandzki to pies o smukłej, eleganckiej sylwetce, która emanuje zarówno wdziękiem, jak i siłą. Jego ciało jest proporcjonalnie zbudowane, z dobrze rozwiniętymi mięśniami i głęboką klatką piersiową, co pozwala mu na wytrzymałość i szybkość. Charakterystyczną cechą setera jest jego długa, jedwabista sierść o intensywnie kasztanowoczerwonym kolorze, która tworzy efektowne „pióra” na uszach, klatce piersiowej, brzuchu, ogonie i nogach.
Głowa setera irlandzkiego jest długa i smukła, z delikatnym stopem oraz wyrazistymi, ciemnymi oczami, które nadają mu łagodny i inteligentny wyraz. Uszy są osadzone nisko, wiszące, pokryte miękką sierścią. Ogon psa jest średniej długości, noszony nisko lub na poziomie grzbietu, często ozdobiony obfitym piórem.
Temperament i zachowanie
Seter irlandzki to pies o żywiołowym, energicznym i przyjaznym temperamencie. Jest niezwykle towarzyski i uwielbia spędzać czas z ludźmi, co czyni go doskonałym psem rodzinnym. Jego łagodna natura sprawia, że zwykle świetnie dogaduje się z dziećmi oraz innymi zwierzętami, chociaż jego energia i entuzjazm mogą czasem prowadzić do niekontrolowanych eksplozji radości.
Szkolenie i aktywność
Setery irlandzkie są inteligentne i szybko się uczą, choć mogą być nieco uparte. Potrzebują konsekwentnego, ale łagodnego podejścia w szkoleniu, ponieważ są wrażliwe na ostre traktowanie. Są to psy, które kochają ruch i wymagają codziennej aktywności fizycznej, aby rozładować swoją niespożytą energię. Bez odpowiedniej dawki ruchu i zajęć umysłowych mogą stać się niespokojne lub znudzone. Pierwotne przeznaczenie rasy jako psa myśliwskiego oznacza, że seter świetnie sprawdza się w zadaniach wymagających tropienia i wskazywania zdobyczy. Mimo swojego temperamentnego usposobienia, seter irlandzki jest psem wiernym, lojalnym i oddanym swojej rodzinie.
Zdrowie i długość życia
Setery, choć z reguły są zdrowymi psami, mogą zmagać się z problemami zdrowotnymi takimi jak infekcje, alergie (głównie skórne) czy niestrawności. Z uwagi na specyficzną budowę klatki piersiowej, setery są też narażone na rozszerzenie i skręt żołądka – stan zagrażający życiu, wymagający natychmiastowej pomocy weterynaryjnej. Problemy z uszami, wynikające z ich anatomicznej budowy, również są częstym zjawiskiem u tej rasy, dlatego regularna higiena uszu jest niezwykle ważna.
Do najczęstszych chorób u seterów należą ponadto: dysplazja stawów biodrowych i zwichnięcia rzepki, postępujący zanik siatkówki (PRA), niedoczynność tarczycy, enteropatia glutenozależna, padaczka idiopatyczna, zaćma, entropium, oraz porażenie krtani.
Pielęgnacja i opieka
Długa, jedwabista sierść setera wymaga regularnego szczotkowania, najlepiej 2–3 razy w tygodniu, aby zapobiec splątaniu. Szczególną uwagę warto poświęcić piórom na uszach, nogach i ogonie, które są bardziej podatne na kołtunienie.
Ze względu na wiszące uszy seter irlandzki ma predyspozycje do infekcji ucha, dlatego konieczna jest ich regularna kontrola i czyszczenie. Oprócz tego należy dbać o higienę zębów poprzez szczotkowanie lub stosowanie specjalnych gryzaków dentystycznych oraz kontrolować długość pazurów, przycinając je w razie potrzeby.
Dieta i żywienie
Seter irlandzki, jako pies aktywny i energiczny, potrzebuje zbilansowanej diety, która dostarczy mu odpowiedniej ilości białka, tłuszczów i węglowodanów, niezbędnych do utrzymania zdrowia i wysokiego poziomu energii. Dieta setera powinna być też dostosowana do jego wieku, poziomu aktywności i ewentualnych problemów zdrowotnych, np. skłonności do alergii pokarmowych czy enteropatii glutenozależnej.
Bardzo ważne jest również unikanie podawania psu zbyt dużych porcji na raz, aby zminimalizować ryzyko rozszerzenia lub skrętu żołądka, na które setery są szczególnie narażone. Warto podzielić dzienną dawkę jedzenia na dwa lub trzy posiłki i unikać intensywnego ruchu zaraz po jedzeniu.
Koszty utrzymania
Koszty utrzymania setera irlandzkiego mogą być wyższe niż w przypadku niektórych innych ras, głównie ze względu na jego specyficzne potrzeby żywieniowe, pielęgnacyjne i zdrowotne.
Kupno czy adopcja
Decyzja o kupnie lub adopcji setera irlandzkiego zależy od indywidualnych potrzeb i możliwości przyszłego właściciela. Kupno szczeniaka z renomowanej hodowli zarejestrowanej w Związku Kynologicznym w Polsce (ZKwP) daje pewność co do pochodzenia psa, jego zdrowia oraz zgodności ze standardem rasy. Hodowle dbające o dobro psów przeprowadzają również badania genetyczne i odpowiednio socjalizują szczenięta.
Adopcja to równie wartościowa opcja, szczególnie dla osób, które chcą dać dom psu w potrzebie. Setery irlandzkie czasem trafiają do schronisk lub fundacji zajmujących się rasami myśliwskimi, najczęściej z powodu zaniedbania lub trudności w opiece. Adopcja może być mniej kosztowna, ale wymaga większej cierpliwości, zwłaszcza jeśli pies miał trudną przeszłość i potrzebuje czasu na adaptację.
Własna hodowla
Prowadzenie własnej hodowli seterów irlandzkich to odpowiedzialne i wymagające zadanie, które wymaga dużej wiedzy, zaangażowania i środków. Kluczowym elementem jest przestrzeganie standardów rasy, dbanie o zdrowie psów oraz zapewnienie im odpowiednich warunków życia, socjalizacji i opieki weterynaryjnej.
Psy przeznaczone do rozrodu w hodowlach powinny przejść badania radiologiczne, aby wykluczyć dysplazję stawów biodrowych. Wśród odpowiedzialnych hodowców stosuje się także certyfikowane badania okulistyczne oraz testy genetyczne, które pozwalają zidentyfikować predyspozycje do najczęstszych chorób występujących u tej rasy. Hodowca musi także zapewnić szczeniętom odpowiednią opiekę i socjalizację od pierwszych dni życia.
Czy wiedziałeś?
Podsumowanie
Okiem behawiorysty
Setery irlandzkie to psy o żywiołowym i przyjaznym temperamencie, które doskonale nadają się dla aktywnych rodzin. Są towarzyskie, inteligentne i chętne do nauki, ale ich szkolenie wymaga cierpliwości oraz konsekwencji. Ich naturalna wrażliwość sprawia, że najlepiej reagują na metody pozytywnego wzmocnienia, a surowe podejście może prowadzić do frustracji i niechęci do współpracy.
Setery irlandzkie są z natury bardzo energiczne i potrzebują dużej dawki codziennej aktywności, aby uniknąć problemów behawioralnych związanych z nudą, takich jak nadmierne szczekanie czy destrukcja w domu. Mają silny instynkt myśliwski, dlatego na spacerach mogą próbować podążać za zapachami, co wymaga wczesnego treningu przywołania.
Ich towarzyskość i łagodność sprawiają, że świetnie odnajdują się w rodzinach z dziećmi i innymi zwierzętami, pod warunkiem, że mają zapewnioną odpowiednią stymulację fizyczną i umysłową. Odpowiedzialny opiekun setera irlandzkiego powinien być gotów poświęcić czas na aktywne spędzanie czasu z psem, zapewniając mu zarówno ruch, jak i zadania rozwijające jego intelekt. Dzięki temu seter staje się radosnym, zrównoważonym towarzyszem życia.
Okiem lekarza weterynarii
Seter irlandzki to rasa o dobrym zdrowiu ogólnym, ale podatna na pewne specyficzne problemy zdrowotne. W związku z ich smukłą, głęboką klatką piersiową, istnieje u nich zwiększone ryzyko wystąpienia rozszerzenia i skrętu żołądka, co jest stanem wymagającym natychmiastowej interwencji weterynaryjnej. Opiekunowie powinni unikać intensywnego wysiłku fizycznego przed i po posiłkach oraz podawać jedzenie w mniejszych porcjach.
Setery irlandzkie mogą być także narażone na choroby genetyczne, takie jak dysplazja stawów biodrowych, postępujący zanik siatkówki (PRA) czy niedoczynność tarczycy. Dlatego regularne badania profilaktyczne, w tym badania genetyczne, są kluczowe, szczególnie w hodowlach. Problemy z uszami, takie jak infekcje, również są częste u tej rasy z powodu ich wiszącej budowy, co wymaga regularnego czyszczenia i monitorowania.
Seter irlandzki to aktywny pies, którego potrzeby zdrowotne są ściśle związane z jego poziomem aktywności. Odpowiednia dieta, dostosowana do jego dużego zapotrzebowania energetycznego, oraz regularna kontrola stanu zdrowia pomagają zapewnić mu długie i szczęśliwe życie.
